Yeni nesil tarýmsal uygulamalarýn fazlalýðý, çevremizde sentetik pestisitlerin yaygýn olarak kullanýmýna ve geliþimine yol açmýþtýr. Pestisitler, yararlarýna raðmen, doðada potansiyel bir zarar oluþturan zamanla toksik yönlü etkiler yaratan bileþikler olarak görülmektedir.
Pestisitler, gýda maddeleri üretimini artýrma amacýyla tarýmda fazlaca kullanýlmaktadýr, fakat ciddi çevresel bozulmalara neden olmaktadýrlar. Tarým faaliyetlerinde pestisitlerin yýllarca sürekli uygulanmasý, zararlýlarýn bu kimyasallara karþý dirençlerinin artmasýna neden olmakta, böylece bir önceki yýla göre daha fazla pestisit kullanýmý gerçekleþmektedir.
Üretimdeki artýþ ve bitki koruma amaçlý kimyasal madde uygulamasý, çevre kirliliði problemini ulusal ve uluslararasý boyutlara taþýmaktadýr. Toprak, yer altý ve yüzeysel sularýn kirlenmesi gibi çevre sorunlarý yanýnda; direkt zehirlenmeye, gýda ve içme suyunda kalýntýlara neden olduðu için, kullanýlan pestisitlerin insan ve toplum saðlýðý bakýmýndan da birtakým riskleri bulunmaktadýr.
Toprak ve yer altý sularýnýn tarýmsal veya diðer kimyasallar tarafýndan kirletilmesi önemli bir çevresel sorundur. Pestisitlerin 1940’lý yýllarýndan sonra oldukça yaygýn bir þekilde tarýmda kullanýlmasý dünyadaki birçok hidrolojik sistemin etkilenmesine neden olmaktadýr. Pestisitlerin ve kimyasal gübrelerin kullanýmýyla karasal çevreye aðýr metal giriþi toprak ve yer altý suyu kalitesini önemli düzeyde etkilemektedir. Böylece topraklarýn kimyasal özellikleri ve biyolojik aktivitesi kirlenmeden dolayý deðiþikliðe uðramaktadýr. Bu nedenle, toprak kolloidlerinin davranýþý ve pestisitlerin topraktaki hareket mekanizmasýnýn araþtýrýlmasý gerekmektedir. Bu derlemenin amacý, çevresel sürdürülebilirlilik için önemli olan pestisitlerin topraktaki tutunumu ve hareketi ile yeraltý sularýna etkisini belirlemektir.
ORCID NO: 0009-0003-8723-7456
Anahtar Kelimeler: Pesitistlerin sýzmalarý, degradasyon, tutulum, adsorpsiyon
|
