Soðuk dövme prosesi; malzemenin þekil alabilirliðine dayalý tasarýmý gerçekleþtirilen ve baðlantý elamanlarý üretiminde sýklýkla tercih edilen yöntemlerden biridir. Bu yöntemin sýklýkla kullanýlma sebebi dar toleranslarda çalýþma kabiliyeti ve seri üretime uygunluðudur. Bu çalýþmada; on iki köþe punch yapýsýna sahip bir baðlantý elemanýnýn sonlu elemanlar yöntemi kullanýlarak prototip üretim çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. Ürün üzerindeki özel punch formunun oluþumu esnasýnda kafa-gövde (0,54 mm) – punch-gövde, punch-kafa arasý eksen kaçýklýðýnýn, (0,44 mm), kafa altý radyüs deðerinin (en az R:0,4), diklik oranýnýn (0,18 mm – kafa ve ana gövde arasý), doðrusallýk oranýnýn (0,11 mm), kademe boylarýnýn – çaplarýnýn, ölçüsel toleranslarýnýn optimum seviyede belirlenebilmesi için sonlu elemanlar yöntemi kullanýlarak kalýp ve operasyon tasarýmlarý gerçekleþtirilmiþtir. Ürün özelinde bulunan punch formu ile birlikte kesit deðiþim bölgelerindeki malzemenin akýþý, malzeme yüzey özellikleri ve punch bölgesinde meydana gelebilecek liflerde katlanma, puch derinliði, doðrusallýk – diklik gibi belirtilen kritik ölçüler önem arz etmektedir. Özel punch formunun oluþturulmasýnda kalýpta oluþacak basma gerilmesinin karþýlanabilmesi için tokluk direnci fazla olan G55 (Tungsten Karbür Kobalt) kalýp malzemesi kullanýlmýþtýr. Sonlu elemanlar yöntemi kullanýlarak kalýpta oluþan gerilme 1.867 MPa olarak hesaplanmýþtýr (G55 max. basma dayanýmý: 3.900 MPa). Ayný zamanda iki boyutlu teknik resim, üç boyutlu tasarým, simülasyon çýktýlarý ve prototip üretim sonuçlarý karþýlaþtýrýldýðýnda % 97 oranýnda benzerlik gösterdiði tespit edilmiþ ve istenilen tolerans deðerleri aralýðýnda üretim çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. ORCID NO: 0009-0009-1611-9974
Anahtar Kelimeler: Soðuk Dövme, Sonlu Elemanlar Yöntemi, Baðlantý Elemaný
|
